Chủ Nhật, 14 tháng 10, 2018

Nguyễn Văn Bình: Người họa sỹ thấm đẫm tinh thần nghệ thuật tiền chiến


Họa sỹ Nguyễn Văn Bình (sinh ngày 4 - 6 - 1917, mất ngày 18 - 2 - 2004 tại Hà Nội) quê ở huyện Phú Xuyên, thành phố Hà Nội. Ông tốt nghiệp Trường Cao đẳng Mĩ thuật Đông Dương khoá XII (1938 - 1943) và trở thành hội viên ngành hội hoạ Hội Mĩ thuật Việt Nam từ năm 1957.

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-1

Chân dung họa sĩ Nguyễn Văn Bình

Cách mạng tháng Tám thành công, hoạ sĩ Nguyễn Văn Bình công tác tại Nhà thông tin Tràng Tiền (1945 - 1946). Trong kháng chiến chống Pháp ông là hoạ sĩ báo Cứu quốc Khu IV (1947 - 1950), Hoạ sĩ Xưởng hoạ Liên Khu IV (1950- 1954). Ông có nhiều công lao trong sự nghiệp đào tạo mĩ thuật như trở thành Giảng viên, Trưởng ban Giáo vụ Trường Cao đẳng Mĩ thuật Việt Nam từ năm 1955 đến 1979. Hoạ sĩ Nguyễn Văn Bình hầu như chuyên sáng tác tranh sơn mài. Tác phẩm của ông biểu đạt tình cảm chân thực được thể hiện kỹ càng theo phong cách hiện thực, bằng các thủ pháp của nghệ thuật sơn mài truyền thống để miêu tả và ca ngợi vẻ đẹp của quân và dân ta trong cuộc sống và chiến đấu cũng như với đề tài cách mạng, kháng chiến, sinh hoạt, phong cảnh nông thôn đồng bằng và miền núi.

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-3

Tác phẩm Bác Hồ trong thời kỳ chống Mỹ

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-

Tác phẩm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1995, Sơn mài)

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-2

Tác phẩm Phong cảnh nông thôn được sử dụng trong SGK Mỹ thuật 7 - Bài 4 - trang 88

Nguyễn Văn Bình thuộc nền nghệ thuật tiền chiến, có tính chất mở đường cho hội họa Việt Nam non trẻ. Ông trung thành với bút pháp hiện thực kết hợp đôi chút với bút pháp ấn tượng, và muốn đưa tinh thần của nghệ thuật truyền thống vào tác phẩm. Tác phẩm của hoạ sĩ Nguyễn Văn Bình được tặng Giải thưởng Sêkiguchi (Nhật Bản) trong triển lãm Duy nhất năm 1944; Giải Nhì Triển lãm Hội hoạ năm 1951; Giải thưởng Triển lãm Mĩ thuật Toàn quốc năm 1955 và Giải Ba năm 1958; Giải thưởng hoạ sĩ cao tuổi của Ủy ban Toàn quốc Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam năm 1996.

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-7

Tác phẩm “Mùa gặt” (1985)

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-6

Tác phẩm Mùa gặt ở Tây Bắc (1993, Sơn mài)

Năm 2001 hoạ sĩ Nguyễn Văn Bình đã được tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học Nghệ thuật đợt I cho các tác phẩm: Chăn dê Mông Cổ - Phấn màu - 60x80cm (1957); Bản Nậm Nà - Sơn mài - 120x160 cm (1958); Nhà tưởng niệm Bác Hồ trong rừng đước - Sơn mài - 60x90 cm (1979); Bác Hồ trong thời kỳ chống Mĩ - Sơn mài - 105x150 cm (1997); Vá lưới - Sơn mài - 100x150 cm (1995); Gặt - Sơn mài - 60x80 cm (1999). Vào năm 1960, tác phẩm Bản Nậm Nà (sơn mài) đã được trao giải ba của Giải thưởng Mặt Trận Tổ Quốc. Ngoài ra, trong quá trình công tác, ông đã được tặng các giải thưởng khác như: Huân chương Kháng chiến hạng Nhì; Huân chương Kháng chiến chống Mĩ cứu nước hạng Nhất; Huy chương Vì sự nghiệp Văn học Nghệ thuật Việt Nam; Huy chương Vì sự nghiệp Mĩ thuật Việt Nam; Huy hiệu 50 năm tuổi Đảng.

Nguyen-Van-Binh-nguoi-hoa-sy-tien-chien-4

Tác phẩm Bản Nậm Nà (Sơn mài)

Chúng tôi chuyên cung cấp sơn mài cao cấptranh son mai , khay sơn mài.
Thông tin liên hệ
CÔNG TY TNHH MỸ NGHỆ THIÊN LỘC
MST : 0104943633 - Ngày cấp: 11/10/2010
Đ/c : Thôn Hạ, xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội
Đại Diện : Trần Bình Lục
Hotline: 0948 37 90 08
Email: sacvietmoi@gmail.com
Nguồn internet

Thứ Ba, 9 tháng 10, 2018

Bùi Xuân Phái: Danh họa lừng danh với thương hiệu Phố Phái


Ngày sinh: 01 tháng 09 năm 1920

Ngày mất: 24 tháng 06 năm 1988

Tác phẩm chính:

· Phố cổ Hà Nội - Sơn dầu 1972

· Hà Nội kháng chiến - Sơn dầu 1966

· Xe bò trong phố cổ - Sơn dầu 1972

· Phố vắng - Sơn dầu 1981

· Hóa trang sân khấu chèo - Sơn dầu 1968

· Sân khấu chèo - Sơn dầu 1968

· Vợ chồng chèo - Sơn dầu 1967

· Trước giờ biểu diễn - 1984

Giải thưởng mỹ thuật:

·Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học - Nghệ thuật năm 1996

· Giải thưởng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 1946

· Giải thưởng triển lãm Mỹ thuật toàn quốc năm 1980

· Giải thưởng đồ họa Leipzig (Đức)

· Giải thưởng Mỹ thuật Thủ đô các năm 1969, 1981, 1983, 1984

Tặng thưởng:

Huy chương Vì sự nghiệp Mỹ thuật Việt Nam 1997

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-15

Chân dung danh họa Bùi Xuân Phái

Họa sĩ Bùi Xuân Phái sinh ra tại làng Kim Hoàng, xã Vân Canh, huyện Hà Tây, tỉnh Hà Đông (nay là thủ đô Hà Nội), một làng nổi tiếng với tranh khắc gỗ dân gian Kim Hoàng. Ông xuất thân trong một gia đình tiểu tư sản trung lưu nhà ở phố Hàng Thiếc, sau chuyển về 87 Hàng Bút nay gọi là phố Thuốc Bắc.

Chính vì vậy mà ông đã thuộc lòng từng con đường, ngõ ngách của 36 phố phường Hà Nội. Ông tốt nghiệp khoa Hội họa trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương khóa 1941–1945. Ông tham gia kháng chiến, tham dự triển lãm nhiều nơi.

Năm 1952 về Hà nội, sống tại nhà số 87 Phố Thuốc Bắc cho đến khi mất. Năm 1956-1957 giảng dạy tại Trường Mỹ thuật Hà Nội. Tuy nhiên, khi còn là học sinh Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, Bùi Xuân Phái đã vẽ phố và đã đi dự triển lãm ở Tô-ki-ô, đã nhận giải thưởng Triển lãm Mỹ thuật loàn quốc năm 1946.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-17

Cố họa sỹ Bùi Xuân Phái, người gắn bó với tình yêu lớn dành cho phố phường Hà Nội xưa…

Bùi Xuân Phái là một trong những họa sĩ thuộc thế hệ cuối cùng của sinh viên trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, cùng thời với các danh họa Nguyễn Sáng,Nguyễn Tư Nghiêm,Dương Bích Liên- những tên tuổi ảnh hưởng lớn tới sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam hiện đại.

Ông chuyên về chất liệu sơn dầu, đam mê mảng đề tài phố cổ Hà Nội. Ngay từ lúc sinh thời, sáng tạo của ông đã được quần chúng mến mộ gọi dòng tranh này là Phố Phái. Vào thập niên 70, khi người Hà Nội chợt nhận ra rằng đã từ lâu có một "Phố Phái" hiện hữu, đầy ắp trong lòng thành phố của mình, cho đến bây giờ người ta mới hiểu Bùi Xuân Phái đã "như một mạch nước ngầm, ngày càng lan rộng và thẩm thấu chân thành đến tận cùng những tâm hồn xa lạ" (Thái Bá Vân), người ta mới nhận ra tầm vóc của ông.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-4

Bùi Xuân Phái trong căn nhà của mình

Tranh phố của Bùi Xuân Phái vừa cổ kính lại rất hiện thực, thể hiện rõ hồn cốt của phố cổ Hà Nội những thập niên 50, 60 hay 70. Các mảng màu trong tranh Phái thường có đường viền đậm nét, từ bề mặt đến cảnh quan đều có chiều sâu bên trong.

Ngắm tranh phố cổ của Phái, người xem nhận thấy họa sĩ đã gửi gắm những kỉ niệm, những hoài cảm cùng nỗi buồn man mác, tiếc nuối bâng khuâng trên từng nét vẽ, như điềm báo về sự đổi thay và biến mất của từng mái nhà, từng con người mang hồn phách xưa cũ.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-9

Tác phẩm Phố của danh họa Bùi Xuân phái

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-9

Tác phẩm Phố vùng cao của họa sỹ Bùi Xuân Phái

Ông là một họa sĩ hiểu rất rõ về những chủ đề nghệ thuật của mình, chỉ bằng vài nét chấm phá, thì đã thể hiện được cái cốt lỗi thâm sâu, tinh chất của những đề tài ấy. Con người thật thà chỉ biết vẽ sự thật, chỉ có thể biểu lộ những nỗi niềm thật.

Bùi Xuân Phái không nói về những điều ông không hiểu thấu đáo, không vẽ những điều ông chưa nhìn thấy sự thật.Mặc dù ông đã rất thành công với các chủ đề như chân dung, phong cảnh miền núi, khoả thân và Chèo, nhiều người biết đến mảng đề tài Phố Cổ Hà Nội của ông nhất, dòng tranh này được quần chúng mến mộ gọi là “Phố Phái”.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-1

Mỗi con đường, mỗi phố đều mang tên một danh nhân, còn những phố, đường mang tên Phố Phái thì nhiều không ai đếm được.Nó tồn lại trong hoài niệm của rất nhiều người, dù thành phố đổi thay bao nhiêu, những nơi gợi lại bóng hình Phố Phái vẫn là nơi chứa chan nhiều cảm xúc

Sinh thời, ông được xem là người mang đậm phong cách của người Hà Nội. Các bức chân dung Bùi Xuân Phái còn lại hiện nay cho ta thấy, đó là một người đàn ông có gương mặt gầy gầy, có phần khắc khổ nhưng vẫn toát lên nét quý phái. Tranh của Bùi Xuân Phái cũng giống như cuộc đời của ông vậy – ông cùng nó lặng lẽ ẩn náu sau đền miếu, vài ô cửa ván màu nâu của những tên phố thân quen: Hàng Mắm, Hàng Bồ, ngõ Phất Lộc, Đồng Xuân, đình Yên Thái, đình Hàng Than… nhấp nhô ngói thẫm đổ bóng xuống tấm biển chỉ đường, vài cô áo đỏ lặng lẽ, kín đáo bước đi như muốn nép mình vào ngõ nhỏ.

Bùi Xuân Phái đã sống ở Hà Nội rất nhiều năm, ông là một nhà Hà Nội học về cấu trúc phố, về con người và xã hội của thế kỷ 20.Mỗi ngày ông thường xuyên đi tản bộ giữa lòng phố cổ, khi cần ông dừng lại để ghi chép.Ít khi ai gặp Bùi Xuân Phái vẽ ngay trên phố, tất cả tranh phố hầu hết được vẽ theo trí nhớ. Đối với ông Hà Nội đã quá thân thuộc, ông vẽ phố như trò chuyện với người bạn tri kỷ. Tuy nhiên Bùi Xuân Phái nhận định vẽ không phải là chép, không phải là đo cho chính xác.

Người họa sĩ dùng trí tuệ và cảm xúc để phân tích thực tế và chuyển sang phần hội họa trong đó có óc tưởng tượng hoạt động.Nếu quá nặng về ghi chép cho đúng thì tranh sẽ mang ít tính chất hội họa, phần này nên nhường chỗ cho nhiếp ảnh.Cái đẹp của tranh, phần cốt yếu là phần sáng tạo của người họa sĩ. Cho nên người ta thấy Phố Phái quen mà lạ.

Quen vì mọi người nhanh chóng nhận ra phong cảnh vì phố thực, nhưng lạ vì cái thực ấy được nhìn qua lăng kính của Phái, tường thuật nhiều câu chuyện khác nhau trên cùng một khu phố, những vẽ đẹp của đời sống của người Việt Nam trong thế kỷ 20 đã được thể hiện theo phong cách và tình cảm sâu đậm của Bùi Xuân Phái.

Có những mảng tường tưởng như là bẩn, nhưng thật sự những loang lỗ, những dấu vết thời gian ấy thêm vào óc tưởng tượng và cảm xúc của người hoạ sĩ đã tạo ra những vẽ đẹp bất ngờ.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-13

Hồ Hoàn Kiếm – tranh sơn dầu – tài liệu của gia đình Bùi Xuân Phái.

Giữa hồ có cái gò nhỏ gọi là gò Rùa trên đó xưa kia có đình Tả Vọng của chúa Trịnh. Cuối thể kỷ 19, đình đã bị đổ nát chỉ còn lại thềm, và một ngọn tháp đã được dựng lên trên nền này, tức là tháp Rùa hiện nay. Phía Hàng Khay nhìn sang thì có 2 cửa, phía Hàng Trống nhìn lại là 3 cửa. Bùi Xuân Phái đã vẽ chính xác theo những gì ông thuộc, theo cảm quan của người nghệ sĩ chứ không phải vẽ theo máy móc số học.

Bùi Xuân Phái yêu Hà Nội, Hà Nội và người Hà Nội yêu Bùi Xuân Phái, chẳng có một ai yêu Hà Nội mà không mang trong tâm tưởng, gần như một nỗi ám ảnh của hình ảnh những phố cũ Hà Nội trong tranh của ôn. Người Hà Nội yêu cái sức mạnh thuyết phục của sự im ắng đến kì lạ, sự ngây thơ đến nín chịu, đầy vẻ phong trần của những phố nhỏ bình dị không một chút phô trương xa xỉ.

Người Hà Nội chia sẻ tình yêu của Phái với Hà Nội theo cách riêng của mình, không ồn ào, đầy ý nhị, nó giản dị nhận Phái như một phần rất tự nhiên trong cái đời sống văn hóa sâu lắng nhất, cùng với “phố của Phái” (Thái Bá Vân, 1986) là nơi tất cả những ai nhớ về Hà Nội với một tiếng rao đêm, cây bàng cuối đông đứng đầu ngõ run rẩy đang đợi đâm chồi, mùi hoa sữa da diết lan trên ngói xám.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-11

Những dòng chữ đầu tiên trong Nhật ký của Bùi Xuân Phái

Mặc dù phong cách của Bùi Xuân Phái phảng phất tính chất nghệ thuật của trường phái Paris mà ông rất hâm mộ, nhưng cảm xúc nghệ thuật rõ ràng là của người Việt Nam. 

Khi được xem những tác phẩm, không chỉ người Việt Nam mà luôn cả người nước ngoài đều rung động với tâm tư và xúc cảm thầm kín của Bùi Xuân Phái, làm cho chúng ta quên đi sự hiện diện và ảnh hưởng của kỹ thuật bút cọ Tây Phương.

Sự quyến rũ này, cùng với sự chân thành của Bùi Xuân Phái đã cho chúng ta thấy được những tuyệt phẩm của ông rất Việt Nam.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-10

Tác phẩm Phân xưởng nhuộm, Bột màu, 1985

Ngoài phố cổ, ông còn vẽ các mảng đề tài khác, như:chèo, chân dung, nông thôn, khỏa thân, tĩnh vật... rất thành công. Nhiều tranh của Bùi Xuân Phái đã được giải thưởng trong các cuộc triển lãm toàn quốc và thủ đô. Ông vẽ trên vải,giấy, bảng gỗ, thậm chí cả trên giấy báo khi không có đủ nguyên liệu. Ông dùng nhiều phương tiện hội họa khác nhau như sơn dầu, màu nước, phấn màu, chì than, bút chì...

Các tác phẩm của ông biểu hiện sâu xa linh hồn người Việt, tính cách nhân bản và lòng yêu chuộng tự do, óc hài hước, đậm nét bi ai và khốn khổ. Ông đã góp phần rất lớn vào lĩnh vực minh họa báo chí và trình bày bìa sách, được trao tặng giải thưởng quốc tế (Leipzig) về trình bày cuốn sách "Hề chèo" (1982).

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-16

Chữ kí của họa sĩ Bùi Xuân Phái qua các thời kì

Mặc dù cuộc sống khó khăn nhưng với tình yêu nghệ thuật, khát khao tìm tòi và thể hiện cái đẹp dung dị đời thường bằng những nét vẽ cọ, Bùi Xuân Phái đã không ngừng vẽ, sáng tạo nghệ thuật ngay cả khi không mua được vật liệu và ông đã phải tận dụng mọi chất liệu như vỏ bao thuốc lá, giấy báo… Ông cũng là họa sĩ đã gạt bỏ mọi toan tính đời thường để cho ra đời các tác phẩm dung dị, đơn giản nhưng đầy tâm tư sâu lắng.

Ông mất ngày 24 tháng 6 năm 1988 tại Hà Nội bởi căn bệnh ung thư phổi. Và có một điều chắc chắn, câu chuyện về cuộc đời và những bức tranh vẽ được thổi vào đó linh hồn Hà Nội cổ kính, trầm lặng của ông vẫn sẽ sống mãi với thời gian.

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-14

Họa sĩ Bùi Xuân Phái và tự họa của mình

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-8

Bui-Xuan-Phai-va-thuong-hieu-pho-Phai-13

Họa sĩ Phái cùng họa sỹ Hoàng Tích Chù (ngoài cùng)

Chúng tôi chuyên cung cấp sơn mài cao cấptranh son mai , khay sơn mài.
Thông tin liên hệ
CÔNG TY TNHH MỸ NGHỆ THIÊN LỘC
MST : 0104943633 - Ngày cấp: 11/10/2010
Đ/c : Thôn Hạ, xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội
Đại Diện : Trần Bình Lục
Hotline: 0948 37 90 08
Email: sacvietmoi@gmail.com
Nguồn internet

Thứ Sáu, 5 tháng 10, 2018

Cố hoạ sĩ Nam Sơn - Trọn đời cho nghệ thuật hội hoạ


Cố hoạ sĩ Nam Sơn là người có công lớn trong sự phát triển của mỹ thuật Việt Nam đương đại. Suốt cả cuộc đời, ông đã cống hiến không mệt mỏi cho nền hội hoạ nước nhà, ông đảm nhiệm nhiều vai trò quan trọng và có sức ảnh hưởng mạnh mẽ. Và một trong số đó chính là việc thành lập trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương.

Tên thật:Nguyễn Vạn Thọ

Ngày sinh:ngày15 tháng 2 năm 1890

Ngày mất:ngày 26 tháng 1 năm 1973 (tức 23 tháng Chạp năm Nhâm Tý)

Quê quán:huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc (xưa là huyện Yên Lãng, tỉnh Vĩnh Yên).

hoa-si-nam-son-tron-doi-cho-nghe-thuat-hoi-hoa-5

Chân dung cố hoạ sĩ Nam Sơn

Cố họa sĩ Nam Sơn tên thật là Nguyễn Vạn Thọ (1890 – 1973). Trong truyền thống tên đệm Việt Nam thường phổ biến tên đệm là "Văn", vì vậy nhiều tài liệu ghi tên ông là Nguyễn Văn Thọ là không chính xác.

Ông quê gốc ở huyện Yên Lạc tỉnh Vĩnh Phúc nhưng sinh ra trong một gia đình dòng dõi gia thế ở Hà Nội.Cha ông nguyên là Thư ký Phủ Thống sứ Bắc Kỳ, mất sớm khi ông mới lên 4 tuổi. Mẹ ông một mình ở vậy tảo tần nuôi con, được vua Bảo Đại ngự ban kim khánh khắc 4 chữ “Tiết hạnh khả phong” để biểu dương. Thuở ấy, được vua ngự ban kim khánh như thế là một vinh dự tột bậc, rất hiếm người có được.

Ông được cha mẹ đặt tên là Nguyễn Vạn Thọ với hy vọng một sự "vạn an thế đức" nhưng khi vào đời được thầy là nhà nho Phạm Như Bình tặng cho tên hiệu là Nam Sơn hàm ý một sự vững vàng và trường thọ (Thọ tỉ Nam Sơn).

hoa-si-nam-son-tron-doi-cho-nghe-thuat-hoi-hoa-4

Hình ảnh cố hoạ sĩ Nguyễn Nam Sơn được chụp vào năm 1919

Họa sĩ Nam Sơn có năng khiếu hội họa bẩm sinh và ham mê hội họa từ nhỏ. Ông được các nhà nho Phạm Như Bình và Nguyễn Sĩ Đức dạy chữ Nho và dạy vẽ. Ông sớm tiếp xúc với nền nghệ thuật hội họa cổ Phương Đông: Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản…Sau khi tốt nghiệp Trường Bưởi (trường Bảo hộ), ông vào làm việc cho Sở Tài chính Đông Dương. Tuy làm công tác tài chính bận rộn nhưng ông vẫn tranh thủ ngoài giờ vẽ tranh minh họa cho các báo và sách giáo khoa.

Ngày nay, những người ở độ tuổi 70- 80 trở lên không thể không nhớ đến những bức tranh minh họa nho nhỏ nhưng rất sinh động, rất có hồn trong bộ sách Quốc văn giáo khoa thư. Năm 1923 ông đã tham gia Đấu xảo Hà Nội với bốn bức tranh là: Nhà nho xứ Bắc, Ông già Kim Liên, Cô gái Bắc kỳ và Tĩnh vật được dư luận đánh giá là trong số những tranh sơn dầu đầu tiên ở Việt Nam mà tác giả là người vẽ giỏi.

hoa-si-nam-son-tron-doi-cho-nghe-thuat-hoi-hoa-1

Bức tranh Nhà nho xứ Bắc của cố hoạ sĩ Nam Sơn

Năm 1925, ông cùng Họa sĩ tên tuổi người Pháp V.Tac-đi-ơ (V.Tardieu) đồng sáng lập trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương. Năm 1930, ông tham gia Triển lãm Hội họa Paris với bức tranh “Chợ gạo bên sông Hồng”, là tác phẩm Việt Nam đầu tiên (và duy nhất) được Nhà nước Pháp mua và trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Quốc gia Pháp. Về việc ông là người đồng sáng lập Trường cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, có lẽ còn nhiều người chưa biết.

Ngay từ năm 1923 ông đã có bản thảo Đề cương Mỹ thuật Việt Nam, trong đó lần đầu tiên ông đề cập đến việc xây dựng một nền mỹ thuật Việt Nam vừa dân tộc vừa hiện đai. Ông viết: “Lập nên một trường Đại học để đào tạo lấy nghệ sĩ có tài duy trì lấy nền tảng Mỹ thuật của tổ tiên để lại, ngõ hầu cải tạo, sáng tác lấy một nền Mỹ thuật Đông Phương có cá tính Việt Nam”. Nhiều người ngay cả những sinh viên trường Đại học Mỹ Thuật ngày nay cũng không hề biết rằng, họa sĩ Nam Sơn là người đồng sáng lập. Ngay sách báo của ta trước đây cũng không hề đề cập đến vấn đề này.

Chính những người Pháp là những người đầu tiên ghi nhận công lao đóng góp của Họa sĩ Nam Sơn. Vị trí và vai trò của ông được Toàn quyền Đông Dương xác nhận rất rõ ràng trong cuốn "Các trường Mỹ thuật Đông Dương" xuất bản ở Hà Nội năm 1937: "Ông Nam Sơn - giáo sư chuyên ngành bậc 2, là một trong hai người sáng lập Trường Mỹ thuật Đông Dương, dạy hình hoạ và trang trí".


Bút tích Đề cương Mỹ thuật Việt Nam do cố hoạ sĩ Nam Sơn soạn thảo năm 1923

Là Giáo sư giảng dạy tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương trong vòng 20 năm (1925 – 1945), Họa sĩ Nam Sơn đã góp phần đào tạo được một thế hệ họa sĩ nổi tiếng của nền hội họa đương đại Việt Nam. Chúng ta có thể kể đến những tên tuổi những họa sĩ danh tiếng như: Lê Phổ, Mai Trung Thứ, Công Văn Trung, Nguyễn Phan Chánh, Tô Ngọc Vân, Nguyễn Cao Luyện, Nguyễn Đỗ Cung, Trần Văn Cẩn, Lương Xuân Nhị, Hoàng Lập Ngôn, Sĩ Ngọc, Trần Đình Thọ, Diệp Minh Châu, Nguyễn Sáng, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Tư Nghiêm, Dương Bích Liên, Tạ Thúc Bình, Phan Kế An…

hoa-si-nam-son-tron-doi-cho-nghe-thuat-hoi-hoa-3

Hoạ sĩ Nam Sơn cùng hoạ trò là hoạ sĩ Lương Xuân Nhị đem tranh sang triển lãm tại Nhật Bản

Năm 1946, ông được Bộ Quốc gia Giáo dục Chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hoà mời vào Hội đồng cố vấn học viện Đông phương bác cổ. Năm 1957, Khi Hội Mỹ thuật Việt Nam thành lập, ông được bầu vào Ban Chấp hành và giữ chức vụ này trong suốt thời gian 16 năm, cho đến khi qua đời (năm 1973).

Có thể nói, họa sĩ Nam Sơn là người đặt nền móng đầu tiên cho nền Mỹ thuật đương đại Việt Nam. Các tác phẩm của ông phần lớn theo khuynh hướng cổ điển châu Âu nhưng ảnh hưởng nhiều bởi hội hoạ Trung Quốc, Nhật Bản. Ngoài tranh sơn dầu, lụa, thuốc nước, mực nho... cuối đời ông dùng chì son (sanguine) là chủ yếu. Trong đời, ông đã sáng tác trên 400 tác phẩm hội họa theo nhiều thể loại, trong đó có một số có giá trị rất cao, đáng chú ý.

Ngôi nhà ông ở khi còn sống do chính ông thiết kế mẫu hiện tại vẫn được giữ gìn nguyên vẹn tại số 68 Nguyễn Du - Hà Nội, nơi đây còn lưu giữ nhiều tác phẩm của Ông. Hàng năm, vào ngày giỗ của ông, các Họa sĩ lão làng hội họa Việt Nam vẫn thường đến đây để thắp hương tưởng nhớ hoạ sĩ Nam Sơn, người anh cả của mỹ thuật đương đại Việt Nam.

Chúng tôi chuyên cung cấp sơn mài cao cấptranh son mai , khay sơn mài.
Thông tin liên hệ
CÔNG TY TNHH MỸ NGHỆ THIÊN LỘC
MST : 0104943633 - Ngày cấp: 11/10/2010
Đ/c : Thôn Hạ, xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội
Đại Diện : Trần Bình Lục
Hotline: 0948 37 90 08
Email: sacvietmoi@gmail.com
Nguồn internet

Thứ Tư, 3 tháng 10, 2018

Trải nghiệm làng nghề sơn mài độc nhất vô nhị



Trong khi Charline vẫn đang dán bạc thì Gregory đã tới công đoạn cuối.

Sáu năm trước, một ông khách Pháp đến Hạ Thái ghé xưởng vẽ của họa sĩ Trần Công Dũng, đem theo cậu con trai vừa tốt nghiệp phổ thông. Mới năm ngoái đây, họa sĩ nhận được cuộc điện thoại. Một giọng lơ lớ bằng tiếng Việt ngỏ ý muốn cùng anh mở tour làng nghề.

Đó chính là cậu bé năm xưa, nay thiết kế tour cho Amica - công ty du lịch mỗi năm đem khoảng 2 vạn khách Pháp đến Việt Nam. “Trước đấy tôi cũng hợp tác làm tour với công ty khác nhưng không thành công”, anh Dũng kể. “Hai anh em bàn bạc nhau, phải nghĩ ra cái gì để hút khách. Người ta phải được làm và cầm sản phẩm về”.

Có đến 16 công đoạn để ra được một sản phẩm sơn mài mỹ nghệ. Ở Hạ Thái, mỗi hộ làm sơn mài thường đảm nhiệm một công đoạn. Người chuyên làm vóc, người chuyên tạo hình sản phẩm, lại có cả người chuyên đóng bản lề hay chuyên bê đồ từ nhà này sang nhà khác. Du khách sẽ qua từng nhà tận mắt chứng kiến các công đoạn, rồi trở về xưởng của họa sĩ để thực hành. Tour gói gọn trong chừng hai tiếng. Anh Dũng cho biết mỗi năm nhà anh đón cũng được chục đoàn khách, nhưng cũng có khi 2-3 tour cùng đến một ngày.

Giữa tháng 9, tôi đi cùng đoàn chỉ gồm hai khách Pháp và hai hướng dẫn. Một người hướng dẫn chuyên môn là họa sĩ, người kia của công ty kiêm phiên dịch. Có đi mới biết thêm nhiều điều lạ. Như là sơn mài không chỉ được làm trên cốt gỗ, tre, cói, nhựa, composit, gốm mà còn làm trên giấy. Chính xác là bột giấy được ép cường độ cao thành một thứ gỗ nhẹ. Dùng để làm các loại hộp hay khay uống trà… Các phôi giấy đạt độ chính xác cao nhưng lại làm trong xưởng hết sức thủ công, bụi bay mù mịt. Còn mùi sơn thì cứ bảng lảng khắp làng.

Xưởng vẽ của họa sĩ mở ra một không gian hoàn toàn khác, chan hòa ánh sáng và màu sắc. Du khách chọn lấy một mẫu trong các phác thảo có sẵn. Trâu bò lợn gà ngựa rùa cua cá… đủ cả. Du khách nữ chọn hình con rồng, trong khi bạn trai cô chọn hình hoa sen. Tôi bị thu hút bởi hình con tắc kè đang thè lưỡi bắt mồi. Chúng tôi can phác thảo, rồi dùng giấy than trắng in lên tấm vóc hình tròn, đường kính 18cm. Tiếp theo dùng bút lông quệt sơn keo màu cánh gián kín vùng bên trong đường vẽ. Phải tô đều tay không chờm ra khỏi đường vẽ thì hình sau này mới sắc nét.

Hai du khách ngồi tô rất tỉ mẩn. Xong xuôi đặt bạc lá lên trên, dùng đầu ngón tay miết xuống vóc. Chỗ nào có sơn thì bạc sẽ được giữ lại. Tiếp đó dùng miếng mút xoa nhẹ để phần bạc không dính rơi ra. Những vụn bạc này được thu hồi bằng máy hút bụi để tái sử dụng. Du khách thích dát vàng cũng được, nếu trả thêm tiền. Độ nửa tiếng là xong một tấm (tạm gọi là tranh) sơn mài tông đen trắng.

Hỏi sản phẩm thọ được bao lâu, họa sĩ tỉnh queo: “Cái này bảo hành chỉ được 60 năm(cười). Tranh thường treo lên tường chứ ai đi cào vào đâu mà sợ hỏng. Trông đơn giản nhưng không phải ai cũng dán được thế này. Kể cả họa sĩ học trường ĐH Mỹ thuật ra, vì đâu được hướng dẫn quy trình tuần tự”. Theo anh, các họa sĩ thường vẽ thẳng vào vóc, khỏi cần phác thảo, can, in lằng nhằng.


Họa sĩ Trần Công Dũng và hai du khách đến trải nghiệm tại xưởng vẽ của anh.

Mỗi năm đến Hạ Thái 4-5 lần, người dẫn tour Đào Ngọc Trực cho hay: “Nghe nói trong Sài Gòn có mấy làng sơn mài. Nhưng đây là nơi duy nhất du khách có thể trải nghiệm. Như hai khách này từng xem làm sơn mài ở Malaysia, Myanmar, nhưng hôm nay mới được trực tiếp làm”.

Theo Trực, khi được đề xuất thăm Hạ Thái nói riêng và các làng nghề nói chung, 90% khách đồng ý. Tuy nhiên công ty cũng không quá mặn mà với tour này vì tổ chức khá mất thời gian, lại phát sinh chi phí.

Ví dụ thăm Bát Tràng, khách chỉ đi loanh quanh rồi về, công ty không phải chi thêm phí cho khách trải nghiệm. Trong vai trò du khách, tôi cũng nhiều lần bị đưa đi thăm các show-room trong khi mình không hề có nhu cầu mua sắm. Khách đến Hạ Thái hoàn toàn không bị rơi vào tình cảnh khó chịu đó.

Kết thúc tour, chủ khách quây quần bên ấm trà mạn. Mọi người ngồi trên những đôn cổ “độc mộc” nghe nói trị giá ngàn đô được chủ nhân mua từ miền núi. Trên đôn có những hình khắc bằng dao tỉ mỉ cảnh sinh hoạt, cây cối, muông thú…

Cặp du khách Pháp cho biết họ là Gregory và Charline, đều là hướng dẫn viên tại lâu đài Châteu de Chambord - kiến trúc Phục Hưng nổi tiếng của Pháp. Theo họ, Pháp cũng có làng nghề đủ loại nhưng ít nhiều được công nghiệp hóa chứ không thuần làm bằng tay như ở ta.

Du khách đến những chỗ đó cũng không không được trải nghiệm. Lý do liên quan đến việc giữ gìn bí quyết gia truyền(!). Gregory nhận xét: “Trải nghiệm này rất hay. Nhìn tưởng đơn giản nhưng tự tay làm mới thấy khó. Không hiểu dát vỏ trứng còn khó thế nào. Qua đây, tôi cảm thông hơn với nỗi vất vả của người làm sơn mài”.

Anh Dũng kể, trước đây, dân làng mỗi lần xuất đi hàng container. Do một số người trong làng mạnh dạn đi hội chợ quốc tế móc nối hợp đồng cho bà con làm. Sau các chương trình hội chợ giảm dần, đi chỉ lỗ. Một lý do nữa anh chỉ ra: “Phần lớn người làm sơn mài ở làng thuần túy là nông dân, nên đôi khi không tâm huyết trong việc duy trì xưởng sơn mài.

Có vấn đề gì biến động, họ bỏ luôn, không thương tiếc gì”. Hiện anh Dũng có nhà kho rộng hàng trăm m2 chuyên dùng để đựng những đồ sơn mài dang dở mà anh thu mua từ các xưởng sập tiệm. Trong hoàn cảnh đó, anh cũng mong có nhiều tour du lịch về làng để có thể san sẻ cho các nhà khác cùng tổ chức.

Chúng tôi chuyên cung cấp sơn mài cao cấptranh son mai , khay sơn mài.
Thông tin liên hệ
CÔNG TY TNHH MỸ NGHỆ THIÊN LỘC
MST : 0104943633 - Ngày cấp: 11/10/2010
Đ/c : Thôn Hạ, xã Chuyên Mỹ, huyện Phú Xuyên, TP. Hà Nội
Đại Diện : Trần Bình Lục
Hotline: 0948 37 90 08
Email: sacvietmoi@gmail.com
Nguồn internet