Tranh sơn mài Việt Nam được giới thiệu tại Singapore

Hai bức tranh sơn mài của họa sĩ Nguyễn Gia Trí và Phi Phi Oanh đang được triển lãm tại Phòng trưng bày quốc gia Singapore đến hết ngày 3-9.

                                     

 Tác phẩm sơn mài Les Fées của họa sĩ Nguyễn Gia Trí - Ảnh: Phòng trưng bày quốc gia Singapore   

Triển lãm có tên Radiant Materials trưng bày hai tác phẩm Les Fées (Những nàng tiên) của họa sĩ Nguyễn Gia Trí và Pro Se của họa sĩ Phi Phi Oanh, với mong muốn phản ánh cách sơn mài được sử dụng để làm vật liệu trong nghệ thuật.

Mặc dù sơn mài được coi là một vật liệu bất thường trong giới nghệ thuật, tác phẩm Les Fées của họa sĩ bậc thầy Nguyễn Gia Trí và Pro Se của nghệ sĩ đương đại Phi Phi Oanh đã cho thấy được tranh sơn mài cũng là động lực cho sự sáng tạo nghệ thuật, đại diện Phòng trưng bày quốc gia Singapore phát biểu trong một email gửi đến báo chí ngày 13-6.

Triển lãm cũng nhằm giới thiệu đến người xem vẻ đẹp và sự linh hoạt của sơn mài Việt Nam thông qua các tác phẩm của hai họa sĩ có nhiều đóng góp cho sự phát triển của hình thức nghệ thuật độc đáo này tại Việt Nam.

                                       

 Tác phẩm sơn mài Les Fées của họa sĩ Nguyễn Gia Trí được trưng bày tại Phòng trưng bày quốc gia Singapore - Ảnh: Phòng trưng bày quốc gia Singapore   

Theo tiểu sử mà Phòng trưng bày quốc gia Singapore ghi chép, họa sĩ Nguyễn Gia Trí sinh năm 1908 ở Hà Đông và mất năm 1993 tại TP.HCM, là nghệ sĩ sơn mài nổi tiếng của Việt Nam.

   

Tốt nghiệp trường Mỹ Thuật Đông Dương ở Hà Nội, ông được biết đến với sự sáng tạo trong sử dụng sơn mài như một phương tiện biểu đạt cho mỹ thuật hiện đại vào những năm 1930.

Ông đã cống hiến hết mình cho hội họa sơn mài đến cuối đời. Các tác phẩm nổi bật của ông được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Bảo tàng Mỹ thuật Hà Nội và Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM.

Sinh sống tại Hà Nội, Phi Phi Oanh là một nghệ sĩ đương đại chuyên về sơn mài tự nhiên Việt Nam.

Tốt nghiệp Trường thiết kế Parsons ở New York và Đại học Madrid Complutense ở Tây Ban Nha, Phi Phi Oanh đã tham dự nhiều triển lãm trong nước và quốc tế, như triển lãm Singapore Biennale 2013 và Art Stage Singapore 2015.

                                        

Tác phẩm sơn mài Pro Se của họa sĩ Phi Phi Oanh - Ảnh: Phòng trưng bày quốc gia Singapore   

Ngoài triển lãm hai tác phẩm, Phòng trưng bày Quốc gia Singapore cũng tổ chức buổi nói chuyện với giám tuyển nghệ thuật Phoebe Scott vào ngày 16-6 xoay quanh cách hai nghệ sĩ trên sử dụng sơn mài như là một phương tiện để đổi mới nghệ thuật.

Tiếp đó, một buổi nói chuyện khác với chủ đề tranh sơn mài Việt Nam: Truyền thống và biến đổi cũng sẽ được tổ chức ngày 15-7, với sự tham gia của hai nghệ sĩ Phi Phi Oanh và Low Sze Wee để bàn về truyền thống sơn mài Việt Nam và làm thế nào Phi Phi Oanh phát triển các kỹ thuật sơn mài của cô.

Nguồn internet

Sắc màu Trương Bé

Nằm trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng Festival Huế 2012, triển lãm tranh sơn mài của họa sĩ Trương Bé đã khai mạc hôm 3.4 tại Trung tâm nghệ thuật New Space của anh em nghệ sĩ sinh đôi Thanh và Hải tại số 15 Lê Lợi, TP.Huế.

 Họa sĩ Trương Bé sinh năm 1942 tại Quảng Trị, tốt nghiệp ĐH Mỹ thuật Hà Nội năm 1974. Ông nguyên là Hiệu trưởng Trường ĐH Nghệ thuật Huế (1996-2000). 

Trong sự nghiệp hội họa của mình, Trương Bé từng tham gia nhiều triển lãm tại Việt Nam, Pháp, Mỹ, Thái Lan… và được tặng thưởng nhiều giải thưởng, huy chương về nghệ thuật. Hiện đã về hưu nhưng ông vẫn không hề ngơi nghỉ trên con đường nghệ thuật.

     

             

              

Tác phẩm Vũ trụ của họa sĩ Trương Bé - Ảnh: C.M.L       

      

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo khi xem tranh sơn mài Trương Bé đã nhận xét: Hội họa Trương Bé đi từ hiện thực đến trừu tượng như nước hóa thành mây rồi lặng lẽ rơi về chốn dân gian những giọt hồn mát trong lành và tinh khiết.

 Ta gặp trong hội họa của ông những đường nét, sắc màu mạnh mẽ, va đập, có sức biểu cảm cuốn hút làm mê hoặc lòng người… Đứng trước tranh ông, người xem như hòa vào không gian kỳ bí huyền ảo do ông tạo ra. 

Nguồn internet

Triển lãm tranh sơn mài Dương Tuấn Kiệt

Với các đề tài quen thuộc như thiếu nữ, hoa, âm nhạc, mèo…, những hình ảnh trong tranh của Dương Tuấn Kiệt thường được cách điệu, đơn giản, nhẹ nhàng và đem lại cho người xem những xao xuyến êm đềm…

 Sinh năm 1940 tại Tân An (Long An), Dương Tuấn Kiệt từng theo học trường Cao đẳng Mỹ thuật Gia Định (năm 1959), nhưng vì không đủ khả năng tài chính nên đành bỏ dở, ông chuyển sang vẽ pa-nô quảng cáo cho các rạp chiếu bóng và vẽ phông sân khấu cho các đoàn cải lương ở Sài Gòn.

 Sau năm 1975 Dương Tuấn Kiệt mới trở về với niềm đam mê đầu đời: hội họa. Ông vẽ tranh lụa, sơn dầu và bây giờ là tranh sơn mài… Tranh của Dương Tuấn Kiệt đã từng triển lãm ở Pháp, Singapore, Anh, Mỹ, Hawaii…

            

            

Nguồn internet

Cô sinh viên mỹ thuật và mối duyên sơn mài

Đua tài cùng nhiều bạn sinh viên ngành mỹ thuật ứng dụng tham gia cuộc thi Hanoia Design Contest, Nguyễn Thị Mai Anh (SN 1995), đang theo học ngành sơn mài - khoa Mỹ thuật truyền thống, trường Đại học Mỹ thuật Công nghiệp đã xuất sắc giành giải nhất với bộ trà Tịnh liên.

Khác với những ngành mỹ thuật khác, tranh sơn mài có những nét riêng biệt rất độc đáo từ chất liệu, màu sắc cho đến cách tạo hình.

Khởi nguồn nghệ thuật là rung cảm

Sơn mài đến với Mai Anh như một mối duyên tình cờ, bắt nguồn từ triển lãm sinh viên do trường tổ chức. Ngắm những bức tranh sơn mài trong dạt dào rung cảm về chất liệu, cách tạo hình, Mai Anh đã chọn gắn bó với ngành sơn mài trong quá trình theo học.

  Thương hiệu sơn mài Hanoia được biết đến với sự chú trọng kết hợp hài hòa giữa hai nền văn hóa Đông - Tây, giữa truyền thống và hiện đại. Tham gia cuộc thi Hanoia Design contest, Mai Anh xác định có cơ hội được va chạm, cọ xát và thêm kiến thức về sơn mài. Thêm vào đó, chủ đề Trà, nghệ thuật của cuộc sống đã hoàn toàn thuyết phục Mai Anh.

Cô chia sẻ: Từ xưa đến nay, thưởng trà là một thói quen mang đậm nét truyền thống của người Việt. Tôi muốn thông qua cuộc thi, đưa những giá trị văn hóa cao đẹp vào trong tác phẩm của mình để đến với mọi người.

Mai Anh đã rất xúc động và hạnh phúc khi vinh dự là người đoạt giải nhất trong cuộc thi với bộ trà Tịnh Liên: Thiết kế bộ đồ trà lấy ý tưởng từ nhụy sen, đài sen - những phần tinh hoa được cánh sen che chở. Hoa sen là loài hoa thanh cao và thuần khiết, sen hồng còn được coi là Quốc hoa của Việt Nam. Hơn nữa, loại trà sen thơm ngát được ủ từ trong những bông sen chưa nở tạo cảm hứng sáng tác cho Mai Anh.

Khơi dòng chảy văn hóa truyền thống

Để làm nên một bức tranh hay sản phẩm sơn mài cần trải qua rất nhiều công đoạn từ khâu làm vóc, sau đó được vẽ rồi mài nhiều lần tới khi đạt hiệu quả mà họa sĩ mong muốn. Trải qua nhiều lần như vậy, khâu cuối cùng mới là đánh bóng. Tranh sơn mài hay sản phẩm sơn mài đều có độ sâu, màu sắc lớp này chồng nên lớp khác đem lại những rung cảm về chất liệu rõ ràng.

Những lúc làm việc độc lập, Mai Anh thường nghĩ làm sao để có thể tạo thêm những điều mới, điều hay; sử dụng chất liệu sơn mài kết hợp các chất liệu khác như thế nào để đạt hiệu quả. Bên cạnh đó, khác với những ngành mỹ thuật khác, đặc thù của sơn mài là có sơn ta bên trong, dễ gây dị ứng cho người vẽ. Mai Anh từng bị dị ứng một vài lần, rất ngứa và phải dùng lá khế chua vò nát đắp lên mới khỏi, nhưng với người yêu thích sơn mài như Mai Anh, điều đó cũng chẳng hề gì.

Người trẻ hiện nay học sơn mài có những thuận lợi về các loại cốt, vóc, vật liệu màu. Trước đây cốt sơn mài chủ yếu là cốt gỗ thì hiện nay có thêm nhiều loại cốt mới như cốt tre, nứa, gốm, composite...

 
  Ngoài những màu cơ bản như cánh gián đen và đỏ thì ngày nay, người ta đã chế tạo thành công các loại sơn công nghiệp có nhiều ưu điểm, nhất là dễ dàng trong sản xuất tranh và màu sắc thì vô cùng phong phú. Sinh viên theo học ngành sơn mài tuy chưa có điều kiện thực hiện các chất liệu quý như bạc, vàng… để làm nên những bức tranh sơn mài, song có thể thử sức với các vật liệu thông dụng như trai, ốc, trứng gà, trứng vịt…

Là một người trẻ tuổi, coi sơn mài như một bản lề mở ra trang mới trong cuộc đời, Mai Anh chia sẻ: Sơn mài rất đáng quý và độc đáo; mọi người đừng ngần ngại bỏ chút thời gian tìm hiểu, sẽ thấy những thú vị rất riêng. Cô hy vọng tương lai không xa, sơn mài sẽ giải quyết được những khó khăn trước mắt, bước những bước tiến vững chắc và tiến xa để có thể truyền tải những nét đẹp văn hóa của Việt Nam đến với bạn bè các nước khác.

Nguồn internet

Bậc thầy tranh sơn mài

Theo nhà phê bình Thái Bá Vân: Duyên nợ của Nguyễn Gia Trí với sơn mài thật là sâu xa. Nó không nằm ở thời gian mà ở nghệ thuật.

Một phần của bức tranh Vườn xuân Trung Nam Bắc - Ảnh: Diệp Đức Minh chụp lại   

    

Nhờ giới thiệu của văn sĩ Đoàn Phú Tứ, ông Thái Bá Vân được gặp và nghe danh họa Nguyễn Gia Trí nói về tranh sơn mài vào năm 1977. Hai ông gặp nhau ở Hà Nội, trong căn nhà của ông Trí. Căn nhà đó sau này ông Vân mô tả lại ở trong hẻm, tồi tàn, không có ánh sáng. Tôi nhớ phòng tiếp khách chỉ có vài cái ghế mây, tường trống không và cạnh chỗ ông ngồi là một chiếc radio cũ, ông Vân viết.

Sự tồi tàn đó dường như chẳng có gì chung với khối tài sản khổng lồ mà người ta suy đoán ông Trí bán tranh mà có. Trước đó, ông nổi tiếng là người được giới mua tranh ưa chuộng vô cùng. Trong nhiều giai thoại, còn có chuyện tranh của ông được bán theo một kiểu thức kỳ lạ - theo độ dài. Khách hàng mê tranh của ông đến mức đặt mua nó ngay từ khi mới là một phác thảo. Việc được đặt tranh thường xuyên khiến ông làm không hết việc. Thậm chí, năm 1996, ngay sau khi Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM mua tác phẩm Vườn xuân Trung Nam Bắc của ông với giá 100.000 USD thì đã có nhà sưu tập người Bỉ sẵn sàng mua lại với giá gấp mười.

Sơn mài không có gì là thực

Nhưng ngay cả trong khung cảnh thiếu sáng - điều thiệt thòi với một họa sĩ - thì quan điểm sơn mài đằm thắm của ông cũng vẫn lay động nhà phê bình Thái Bá Vân. Trong câu chuyện, danh họa Nguyễn Gia Trí nói rằng nhờ sơn mài mà ông nên người. Ông cũng nhắc đi nhắc lại, sơn ta với bản chất lộng lẫy huyền thoại, thần tiên có miền hình tượng và ngôn ngữ riêng của nó.

Nhờ nó mà ông đã vượt bỏ object (đối tượng, ngoại vật, khách thể. Tất cả những chữ Pháp ở đây là nguyên văn ông dùng) - để ra khỏi ranh giới imitation (mô phỏng tự nhiên) để vào tận trung tâm cái thực intérieur (bên trong, nội tâm). Theo Nguyễn Gia Trí, càng bỏ xa object bao nhiêu, càng xuất phát từ bản thân bao nhiêu, thì càng tránh được con đường từ ngoài đi vào, mà đi từ trong tâm linh mình đi ra, ông Vân nhớ lại.

Những khung cảnh từ trong tâm linh của ông Trí bước ra, một lần, đã được danh họa Nguyễn Đỗ Cung mô tả: Vỏ trứng đã thành ánh sáng nhễ nhại và huyền diệu trên thân thể một thiếu nữ mặc áo đỏ trên một bức sơn mài. Giữa một cảnh lộng lẫy, thiếu nữ đó đã tưng bừng bước ra.

Danh họa Nguyễn Gia Trí - Ảnh: T.L    

   

Theo ông Thái Bá Vân, với nửa thế kỷ hội họa của mình, Nguyễn Gia Trí (1909 - 1993) là một trong vài ba ngôi sao sáng nhất của nghệ thuật tranh sơn mài hiện đại ở Việt Nam. Điều này càng đặc biệt ý nghĩa khi trước đó, sơn mài chỉ được sử dụng như một chất liệu trang trí truyền thống. Và mãi tới những năm 1930, với Nguyễn Gia Trí, Trần Quang Trân, Nguyễn Đỗ Cung, Phạm Hậu chân trời hội họa mới mở ra với chất liệu ấy.

Cùng lúc, ông Trí thoát được khỏi thành kiến về chất liệu. Ông cũng thoát khỏi được lối vẽ hình họa mà người châu Âu mang đến, định áp đặt trong Trường Mỹ thuật Đông Dương. Nhờ đó, Nguyễn Gia Trí tạo ra một âm hưởng thần tiên riêng trong những bức tranh của mình. Điều này, ông Vân gọi tên: Không phải là của đời sống thực này, mà của miền hư ảo, xa xôi, với bảng màu mạnh mẽ, rạo rực, độ bóng trên tranh ông, vừa lộng lẫy, tôn giáo (vàng, bạc) lại vừa sâu lắng ngọc ngà (son, then, vỏ trứng...).
    
Đến cuộc thí nghiệm của Nguyễn Gia Trí, lối sơn ta không còn là một mỹ nghệ nữa. Ở óc, ở tâm hồn người làm ra nó đã được nâng lên mỹ thuật thượng đẳng

Họa sĩ Tô Ngọc Vân
                      Ở điểm này, tranh Nguyễn Gia Trí bỗng trở nên giàu yếu tố tượng trưng, siêu thực và trừu tượng. Những cảm giác ông mang lại không thể chỉ ra cụ thể, từ một chi tiết quá cụ thể. Người ta chỉ có thể cảm nhận chúng mà khó lòng gọi ra.

Danh họa Tô Ngọc Vân viết: Đến cuộc thí nghiệm của Nguyễn Gia Trí, lối sơn ta không còn là một mỹ nghệ nữa. Ở óc, ở tâm hồn người làm ra nó đã được nâng lên mỹ thuật thượng đẳng.

Tôi rất cảm ơn danh họa Nguyễn Gia Trí, ông Thái Bá Vân viết. Như một giá trị độc lập trong nền hội họa Việt Nam. Ông đã làm tôi an tâm hơn về quan điểm sơn mài của mình. Tôi có một kết luận là trong vài chục năm qua, quá nhiều họa sĩ chúng ta đã nhầm đường, toan tính dùng sơn mài để làm tranh tả thực, bắt chước tranh màu dầu hàn lâm của châu Âu. Bằng cách đó, sơn mài chỉ còn là cái xác. Ông Trí thì nói đi nói lại cái chất phi tự nhiên chủ nghĩa của sơn mài.

Đời thành thực trong mơ

Nguyễn Gia Trí cũng nhiều lần lập ngôn trong quan điểm sáng tác. Trong một ghi chép, ông viết: Sáng tác có lúc cũng như trong cơn mơ. Người vẽ không suy nghĩ mà chỉ làm. Vẽ trừu tượng là không vẽ bất cứ cái gì mắt thấy. Mắt vẫn mở (thì mới "làm" được!) nhưng mắt không được thấy, như thế thì chỉ có cách vào một cơn mơ. Hễ ra khỏi mơ, hễ bắt đầu ý thức, bắt đầu thấy cái nọ cái kia xung quanh mình, thì thể nào cũng lôi chúng vào, làm hỏng mất tranh trừu tượng.

Danh họa cũng viết: Vẽ cụ thể là làm cho một cái hình có thật nào đó bỗng chứa tâm hồn ta. Còn vẽ trừu tượng là làm cho tâm hồn ta bỗng hiện ra thành một cái hình chưa hề có thật bao giờ!.

Cũng vì thế mà theo ông Trí: Họa sĩ có tài mà kém thành thật với chính mình thì tranh không đẹp đến mức có thể. Họa sĩ không có tài thì dù thành thật tuyệt đối cũng không sao vẽ nên tranh đẹp. Thực ra như vậy là muốn làm họa sĩ chứ không phải là họa sĩ.

Trong suốt cuộc đời sáng tác, Nguyễn Gia Trí một lòng đi theo quan điểm sáng tác thành thực ấy. Ông say đắm không ngừng với sơn mài. Ông cũng hưởng ứng vô điều kiện nghệ thuật trừu tượng. Điều đó đã thể hiện rõ từ thời làm sơn ở Trường Mỹ thuật Đông Dương cho tới cuối đời. Thẩm mỹ và quan điểm bền bỉ ấy cũng giúp lý giải phần nào giá trị của bảo vật quốc gia Vườn xuân Trung Nam Bắc. Tác phẩm này được ông vẽ trong vòng 20 năm mà tính thống nhất của cảm xúc vẫn liên tục.

Tới năm 1987, ông Nguyễn Gia Trí mời họa sĩ Thái Tuấn đến xem lại toàn bộ ký họa và phác thảo. Sau đó, ông Trí châm lửa đốt những gì không muốn giữ lại.

Tháng 6.2013 vừa qua, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM trưng bày triển lãm Những phác thảo của họa sĩ Nguyễn Gia Trí trong sưu tập của mình. Trong đó, có 73 phác thảo (có những phác thảo có thể đứng độc lập như một tác phẩm), một số tư liệu bài viết hình ảnh. Tuy nhiên, phần lớn phác thảo này không có tên, không ghi năm hay giai đoạn sáng tác. Điều này khiến hình dung về tiến trình nghệ thuật của ông thật khó.

Được coi là một giá trị độc lập trong hội họa Việt Nam, nhưng hồ sơ xét tặng Giải thưởng Nhà nước, Giải thưởng Hồ Chí Minh của ông lại không suôn sẻ. Hội đồng nghệ thuật Giải thưởng Nhà nước thậm chí đã bỏ phiếu 100% đề nghị ông được đặc cách nhận Giải thưởng Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, một đơn kiến nghị đã được gửi liên quan đến nhân thân cố họa sĩ. Sau khi xác minh, Bộ VH-TT-DL vẫn tiếp tục đề nghị Chủ tịch nước truy tặng ông giải thưởng này.

Danh họa Nguyễn Gia Trí (1909 - 1993) quê ở Chương Mỹ, Hà Tây (nay là Hà Nội). Ông tốt nghiệp Trường Mỹ thuật Đông Dương, vào Nam năm 1954.
       Chưa có thống kê chính xác về số tác phẩm ông đã vẽ. Song nhiều người cho rằng phần lớn chúng đang ở nước ngoài. Một số tác phẩm của ông: Chợ Bờ, Dọc mùng, Bên hồ Gươm, Cảnh thiên thai, Thiếu nữ trong vườn... Bức Vườn xuân Trung Nam Bắc của ông vừa được công nhận bảo vật quốc gia đợt 2 ngày 30.12.2013.

       Ông được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh năm 2012.

Trinh Nguyễn
Nguồn internet

Giao lưu nghệ thuật sơn mài truyền thống Việt Nam - Hàn Quốc

Triển lãm với tên gọi Sơn mài - Việt Nam Ottchil - Hàn Quốc, do Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc phối hợp với Bảo tàng Mỹ thuật Tong Yeong và Hiệp hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức.

Triển lãm trưng bày 39 tác phẩm tranh sơn mài, trong đó có 27 tác phẩm của các họa sĩ Hàn Quốc và 12 tác phẩm của các họa sĩ Việt Nam, khắc họa những nét đẹp của phong cảnh, chân dung và đời sống của con người hai quốc gia.

Họa sĩ Hàn Quốc Yeo Jun Hwan chia sẻ: Tôi rất vui mừng được tham dự vào triển lãm này tại Việt Nam, một đất nước có truyền thống làm tranh sơn mài lâu đời. Qua triển lãm này, tôi đã được xem rất nhiều tác phẩm của các bạn, tôi cảm nhận được vẻ đẹp của đất nước các bạn qua những tác phẩm này.

Sơn mài là một chất liệu được sử dụng để trang trí những vật dụng, đồ dùng trong đời sống sinh hoạt của người dân tại một số nước châu Á như Việt Nam, Hàn Quốc, Trung Quốc, nhưng nói về tranh sơn mài, Việt Nam là nước đầu tiên sáng tạo ra dòng tranh này, trở thành nét độc đáo của nền mỹ thuật Việt Nam.

Bên lề triển lãm giao lưu Việt Nam - Hàn Quốc, Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc còn tổ chức các hoạt động như trải nghiệm quá trình sáng tác tác phẩm, quá trình làm vải khung tranh sơn mài Hàn Quốc, các hội thảo và diễn đàn nhằm tạo thêm cơ hội tìm hiểu, khám phá và so sánh về nghệ thuật sơn mài và Ottchil giữa họa sĩ hai nước.

Nguồn internet

Dương Tuấn Kiệt lặng lẽ với sơn mài

Với 30 tác phẩm sơn mài, triển lãm tranh sơn mài Dương Tuấn Kiệt khai mạc tại phòng tranh Tự Do (TP.HCM)

   

Sinh năm 1940 tại Long An, học 1 năm dự bị tại Trường Cao đẳng Mỹ thuật Gia Định hồi 1959 thì nghỉ vì hết tiền. 

Từ đó đến 1975, ông làm họa sĩ quảng cáo trong rạp chiếu bóng và đoàn cải lương, sau 1975 mới bắt đầu vẽ tranh lụa, sơn dầu và tranh sơn mài.

Tranh của ông, về màu sắc, chịu ảnh hưởng sân khấu tuồng cổ; về đề tài, thường vẽ về âm nhạc, thiếu nữ, hoa, cảnh đẹp thiên nhiên... 

Về bút pháp, đó là sự hòa sắc giữa phong cách thủy mặc Á châu với tính cô đọng của sơn mài Việt Nam; về cảm hứng, là sự kết hợp giữa ngây thơ và duyên dáng, chân thành và lãng mạn, hiện thực và ảo tưởng.

Dù không đình đám như các họa sĩ cùng thế hệ, nhưng Dương Tuấn Kiệt lại sống được nhờ bán tranh, hài lòng với cuộc sống đơn sơ, toàn tâm toàn ý cho sáng tác.

 
Theo Văn Bảy

Khai mạc triển lãm tranh sơn mài với chủ đề Chúng tôi

Đến dự khai mạc có Nhà điêu khắc Lê Huy Hạnh, Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Đà Nẵng; Giáo sư tiến sĩ Phan Thanh Bình, Hiệu trưởng Trường Đại học Nghệ thuật Huế cùng các họa sĩ và phóng viên báo, đài tại Đà Nẵng.

Nhà điêu khắc Lê Huy Hạnh,  Phó Chủ tịch Hội Mỹ thuật Đà Nẵng phát biểu khai mạc triển lãm.

Tại lễ khai mạc, các đại biểu tặng hoa cho 4 tác giả

  Triển lãm trưng bày 41 tác phẩm tranh sơn mài của 4 tác giả là họa sĩ Nguyễn Đức Huy, họa sĩ Nguyễn Đức Phước, họa sĩ Lương Thị Ánh Tuyết, họa sĩ Yoshifumi Hama, là giảng viên Trường Đại học Nghệ thuật Huế và là những nhà nghiên cứu tranh sơn mài truyền thống Việt Nam. Các tác phẩm lần này là những bức họa đa dạng, khắc họa những nét đẹp của phong cảnh, chân dung và đời sống nội tâm của con người, qua đó giao lưu tác phẩm, quảng bá tác phẩm với các họa sĩ và công chúng trong và ngoài thành phố, giới thiệu cho công chúng yêu nghệ thuật thị giác về nghệ thuật sơn mài.

Một số tác phẩm trưng bày tại triển lãm

Tác phẩm Tôi của họa sĩ Yoshifumi Hama

Tác phẩm Tôi  của họa sĩ Yoshifumi Hama

Tác phẩm Hắn số một của họa sĩ Lương Thị Ánh Tuyết

Tác phẩm Cậu tôi của họa sĩ Lương Thị Ánh Tuyết

Tác phẩm Tôi  họa sĩ Nguyễn Đức Huy

Nguồn internet

Họa sĩ Võ Xuân Huy: Sơn mài không phải “để thờ”

Triển lãm Vọng của Võ Xuân Huy sẽ khai mạc tại phòng tranh Cactus (17/12 Nguyễn Huy Tưởng, Q.Bình Thạnh, TP.HCM), giới thiệu 20 tác phẩm sơn mài thể nghiệm. Sinh 1970, Võ Xuân Huy là một trong số ít nghệ sĩ có nỗ lực (đến cực đoan) trong việc cải tiến sơn mài, rất may, anh đã tìm được nhiều sự đồng điệu.

 

 Võ Xuân Huy

Còn nhớ, sau ngày khai mạc triển lãm Mùa biến thể tại phòng tranh Tự Do (TP.HCM) , 30 tác phẩm  tranh sơn mài thể nghiệm đã được lần lượt bán ra, mà người mua chủ yếu là khách đến từ phương Tây và Nhật Bản. 

Theo tâm lý chung, đáng lý đến Việt Nam thì họ sẽ tìm sơn mài kiểu truyền thống, nhưng thật bất ngờ, các thể nghiệm đến mức phản sơn mài vẫn được chấp nhận, vì trong đó, người tinh ý sẽ nhận ra sự tiếp nối về kỹ thuật căn bản.Tiếp nối Mùa biến thể, triển lãm này tiếp tục đi vào con đường tìm tòi và sáng tạo đó. 

Chính vì vậy, các tiêu chí về bề mặt như phẳng, bóng, trong, sâu; về màu sắc như đen, đỏ, vàng, vỏ trứng… của sơn mài truyền thống đã được vượt qua. Thay vào đó là một bề mặt sù sì, thô ráp… với các màu sắc của thời rác thải công nghiệp, của hậu chiến và ô nhiễm môi trường.

 Tính chất lãng mạn, sum vầy, bóng bẩy và ấm áp trong các chủ đề sơn mài truyền thống được thay bằng sự lạnh lùng, khô khốc, khó nắm bắt và giàu chất trừu tượng.

  

Tác phẩm Vọng từ chiến trường 4, sơn mài, 80 x 80cm, 2012.

Chủ đề rõ nhất là những tiếng vọng từ chiến trường, nó lên án sự bạo tàn của chiến tranh, với những tổn thất và đau khổ vô cùng lớn của nhân loại.

 Võ Xuân Huy tâm sự rằng: Súng đạn không thay đổi, chỉ thay đổi địa điểm và con người cầm vũ khí mà thôi. Bên cạnh đó là chủ đề về sự phôi pha đến thô bạo, làm những chân giá trị bị mất đi không thương tiếc.

 Mỗi tác phẩm là sự lồng ghép các hoa văn cổ, thẻ bài người lính và cả ô nhiễm môi trường, giống như những vết tích từ đời sống, từ văn hóa của con người, của vùng đất.

 Đương nhiên nó cũng bao gồm cả sự ẩn dụ và phê phán về những bạo tàn của xã hội công nghiệp, vốn thiếu tôn trọng sự hài hòa của tự nhiên. 

Dùng kỹ thuật cách tân để bảo vệ các giá trị chân chính của truyền thống, của con người và của tự nhiên, kể cũng khá mâu thuẫn, nhưng thú vị.

 Võ Xuân Huy nói: tranh sơn mài đang sống thì hãy để cho nó sống với thời hiện tại, nghĩa là chấp nhận đổi thay, đừng đóng khung nó vào các tiêu chí vĩnh cửu và đừng thờ cúng nó.

Nhìn theo hướng thể nghiệm thì như vậy, còn với quan điểm trường ốc hoặc có tính bảo thủ, khi xem sơn mài của Võ Xuân Huy, các câu hỏi thường trực vẫn là: Như vậy có phải sơn mài không? Cải tiến đến mức độ nào để sơn mài vẫn còn là sơn mài? Với chuyên môn của một giảng viên mỹ thuật (thuộc Đại học Nghệ thuật Huế), chắc Võ Xuân Huy sẽ có cách trả lời những thắc mắc này.

 Tuy nhiên, dưới góc độ sáng tạo cá nhân và sự thể nghiệm vô biên, dường như Võ Xuân Huy không quan tâm đến điều đó.Văn Bảy

Nguồn internet.